Dlaczego mężczyźni muszą poczuć nowotwór, żeby rozpocząć diagnostykę?

Nowotwory męskie, takie jak np. rak gruczołu krokowego często nie wywołują wyraźnych objawów we wczesnych stadiach, co utrudnia wczesne rozpoznanie choroby. Pacjenci mogą nie zdawać sobie sprawy z obecności raka do momentu, gdy choroba będzie na zaawansowanym etapie. – Konieczne jest wprowadzenie zmian w świadomości mężczyzn w temacie nowotworów męskich, w szczególności w obszarze raka prostaty i pęcherza. Należy prowadzić stałe programy edukacyjne zachęcające mężczyzn do regularnych badań i przełamujące tabu wokół zdrowia intymnego. Musimy też dążyć do poprawy dostępu do metod diagnostycznych, takich jak skuteczniejsze badania przesiewowe, nowoczesne techniki obrazowania, a także diagnostyka molekularna, w szczególności w przypadku pacjentów z rakiem prostaty, u których występują mutacje w genach BRCA, aby umożliwić wczesne wykrycie nowotworów, np. raka gruczołu krokowego, bo wszyscy wiemy, że w onkologii kluczem do sukcesu postępowania terapeutycznego jest wczesne rozpoznanie – tłumaczył podczas uroczystego otwarcia wystawy “Nie czekaj aż poczujesz. Sprawdź TO” w Sejmie RP poseł Marcin Józefaciuk, Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Zdrowia Mężczyzn. 

Wiele nowotworów męskich, w tym rak prostaty, może rozwijać się bezobjawowo przez długi czas, co sprawia, że wczesna diagnoza jest kluczowa dla skutecznego leczenia. Niestety, mężczyźni często bagatelizują obciążenie genetyczne i unikają badań, decydując się na konsultację z lekarzem dopiero, gdy symptomy stają się na tyle uciążliwe, że zakłócają codzienne życie. Potwierdzają to dane GUS z ostatnich lat, które jasno pokazują, że mężczyźni dużo rzadziej niż kobiety chodzą do lekarza. W ostatniej dekadzie odsetek tych, którzy zdecydowali się na konsultację ze specjalistą wynosił jedynie 55-64%. W przypadku pań wynik był lepszy o około 10%. Wskazują na to także statystyki programu “Profilaktyka 40+ z 2024 r. Do czerwca tego roku wg Narodowego Funduszu Zdrowia dzięki programowi przebadało się ponad 3,5 mln osób, ale mężczyźni stanowią jednak zdecydowaną mniejszość tej grupy. 

 – W przypadku nowotworów męskich, takich jak rak prostaty czy pęcherza moczowego, profilaktyka i wczesna diagnostyka mają fundamentalne znaczenie. Zawsze podkreślam moim pacjentom: regularne kontrole, zwłaszcza po 50. roku życia lub wcześniej, jeśli w rodzinie występowały przypadki raka, to najlepsza forma dbania o zdrowie. Metody diagnostyczne są obecnie bardzo precyzyjne i mogą wykryć zmiany we wczesnych stadiach. W przypadku raka prostaty podstawą jest oznaczenie poziomu PSA we krwi – prostego, rutynowego badania, które może wskazać na potencjalne nieprawidłowości. Dodatkowo, wykonywane są badania per rectum oraz, w uzasadnionych przypadkach, badanie ultrasonograficzne, biopsje i rezonans magnetyczny. Nowoczesne techniki obrazowania stanowią istotne wsparcie w diagnostyce nowotworów męskich, zwłaszcza w przypadkach, gdzie wyniki badań przesiewowych wskazują na nieprawidłowości – podkreśla onkolog dr n. med. Iwona Skoneczna. 

Politycy cyfrowo zjednoczeni apelują o wzmocnienie opieki nad pacjentem onkologicznym

Obszar leczenia nowotworów męskich stale się rozwija, jednak nadal istnieją wyzwania związane z brakiem wystarczającej edukacji na temat profilaktyki onkologicznej oraz dostępem do odpowiednich metod diagnostycznych i terapeutycznych. Dlatego w poniedziałek, 18 listopada 2024 r., w Sejmie RP zainaugurowano wystawę edukacyjną “Nie czekaj aż poczujesz. Sprawdź TO”, której twórcą i organizatorem jest Fundacja Zdrowego Postępu. Koncepcja wystawy została przygotowana z wykorzystaniem narzędzi sztucznej inteligencji, a do użyczenia swojego wizerunku na potrzeby wygenerowania zdjęć przez AI zostali zaproszeni posłanki i posłowie Sejmu RP angażujący się na rzecz diagnostyki onkologicznej i zdrowia mężczyzn, jak również eksperci kliniczni oraz pacjent chorujący na raka prostaty. 

– Wystawa stanowi rezultat pewnego rodzaju eksperymentu – dialogu sztucznej inteligencji z naszą wyobraźnią na temat wizerunków wszystkich bohaterów wystawy. Nad stworzeniem kreacji 11 uczestników wystawy pracowaliśmy prawie 70 h, balansując między realizmem a abstrakcją. Każda fotografia przedstawia wygenerowaną przez AI interpretację sylwetek bohaterów i bohaterek wystawy na tle abstrakcyjnych kompozycji, które przypominają kolorowe tusze w wodzie. Tło zdjęć jest celowo abstrakcyjne i delikatnie otacza parlamentarzystów i ekspertów, aby oddać ulotność i pozorną niewinność pierwszych objawów nowotworów, które mogą wydawać się niegroźne, a nawet łatwe do zbagatelizowania. Mam ogromną nadzieję, że obrazy AI, skłonią widzów do refleksji nad tym, jak łatwo można przeoczyć lub zignorować sygnały, które daje nam nasze ciało. Poprzez ukazanie tej delikatnej, abstrakcyjnej otoczki wokół postaci, chcemy podkreślić, że regularne badania i wczesna diagnostyka są kluczowe dla skutecznego leczenia nowotworów. Każda z tych kompozycji ma zmusić mężczyzn do zaprzestania odwlekania decyzji o wizycie u lekarza – podsumowuje Joanna Bogdanowicz-Antos z Fundacji Zdrowego Postępu.

Wystawę kończy wspólny apel bohaterów i bohaterek zdjęć o wzmocnienie opieki nad pacjentem onkologicznym w obszarze nowotworów męskich. Posłowie i eksperci apelują o:

• wprowadzenie stałych programów edukacyjnych kierowanych do mężczyzn zachęcających do regularnych badań,
• poprawę dostępu do metod diagnostycznych, takich jak skuteczniejsze badania przesiewowe, nowoczesne techniki obrazowania, a także diagnostyka molekularna, w szczególności w przypadku pacjentów z rakiem prostaty, u których występują mutacje w genach BRCA,
• aktualizację programów lekowych by były dostosowywane do bieżącej wiedzy medycznej i aktualnych standardów postępowania terapeutycznego, zgodnych z zapisami krajowych wytycznych, publikowanych przez ekspertów klinicznych towarzystw naukowych,
• wzmocnienie współpracy interdyscyplinarnej nad pacjentem onkologicznym, obejmującą wspólne działania m.in. onkologa, urologa, radiologa, radioterapeutę i psychologa oraz fizjoterapeutę,
• oraz o regularne raportowanie efektów działań profilaktycznych oraz skuteczności programów profilaktyki nowotworowej. 
  

– Wystawa edukacyjna “Nie czekaj aż poczujesz. Sprawdź TO” powstała z myślą o mężczyznach, ich zdrowiu i przyszłości. Dokładnie takie cele przyświecały nam także przy tworzeniu Zespołu Parlamentarnego ds. Zdrowia Mężczyzn, którego prace m.in. skupiają się na tym, aby zmienić podejście mężczyzn do profilaktyki nowotworowej oraz zapewnić im dostęp do najbardziej nowoczesnych metod diagnostycznych i terapeutycznych. Podczas wystawy pokazujemy konkretne kroki, jakie można podjąć, by zadbać o siebie i swoich bliskich – od badań PSA i USG, aż po nowoczesne metody diagnostyczne oraz apelujemy o wzmocnienie filarów opieki nad pacjentem onkologicznym: edukacji o profilaktyce, dostępu do nowoczesnych metod diagnostycznych i aktualizacji programów lekowych. Wszystko po to, by każdy mężczyzna miał dostęp do wiedzy oraz możliwości diagnostycznych i terapeutycznych, które mogą odmienić jego życie – podsumowuje poseł Marcin Józefaciuk, Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Zdrowia Mężczyzn.

Projekt wystawy dostępny [tutaj].

Informacja prasowa do pobrania dostępna [tutaj]